Dilema Budaya: Identiti dan Cara Hidup Komuniti Jakun di Pahang

Abstract

Setiap masyarakat Orang Asli mempunyai budaya yang unik bagi melambangkan identiti mereka. Namun begitu, bagi komuniti Jakun, penggunaan frasa Jakun telah dilihat sebagai satu istilah yang menghina kepada komuniti Jakun secara khususnya dan menyebabkan mereka dilihat sebagai komuniti yang kurang bertamadun. Oleh itu, kajian ini telah dijalankan bagi meneroka pembentukan identiti diri dan budaya sebagai komuniti Jakun di Pahang dengan menggunakan dua buah kampung yang berbeza lokasi petempatan iaitu Kampung Permatang Keledang, Pekan dan Kampung Mentelong, Rompin. Kajian ini menggunakan kaedah kajian temubual dan pemerhatian serta melibatkan seramai 20 orang peserta kajian bagi mendapatkan data keseluruhan pandangan pengkaji lalu dan gambaran kehidupan dan identiti komuniti Jakun pada hari ini. Hasil kajian mendapati bahawa terdapat empat aspek yang digunakan bagi mengenal pasti identiti komuniti Jakun iaitu bahasa ibunda, adat kematian, adat perkahwinan dan kepercayaan animisme. Hasi kajian turut mendapati bahawa komuniti Jakun di Pahang mempunyai dialek yang berbeza bagi setiap petempatan yang wujud dan mereka mempunyai adat kematian dan perkahwinan yang hampir serupa dengan adat yang dilakukan oleh masyarakat Melayu pada masa kini. Kajian turut mendapati bahawa majoriti komuniti Jakun di Pahang masih lagi mengamalkan kepercayaan animisme meskipun terdapat segelintir dari mereka yang telah menganut agama lain seperti agama Islam dan Kristian.